۲-۵) بحث و نتیجه‌گیری
یافته های پژوهش نشان میدهد که روش درمان مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات با تمرکز بر حافظه توانسته است منجر به کاهش علایم افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی شود و فرضیه پژوهش در سطح معناداری ۰.۰۵ تایید میشود. متوسط نمرات در گروه آزمایشی در مقایسه با دو گروه پلاسیبو و کنترل کاهش بیشتری نشان میدهد. میانگین نمرات هر سه گروه در پیش آزمون و پس آزمون نرمال است. یافته های پژوهش نشان میدهد علایم افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی بعد از دریافت ۲۰ جلسه درمان کاهش یافت.
یافته های مربوط به درمان مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات با تمرکز بر حافظه علایم افسردگی هر چند سابقه چندانی در ادبیات پژوهشی موجود ندارد اما تا حدودی با پژوهشها و یافته های موگ و همکاران (۱۹۹۳)، واتگینز و همکاران (۱۹۹۲)، ولز[۳۲۴] وکارتر[۳۲۵](۲۰۰۰)، پاپاگئورگیو[۳۲۶] و ولز (۲۰۰۰)، پوردن[۳۲۷](۲۰۰۰)، رویز- کالبالرو[۳۲۸] و گانزالز[۳۲۹] (۱۹۹۷)، ریدی[۳۳۰] (۲۰۰۴)، اتکینز[۳۳۱]، ویلیامسون[۳۳۲]، متیوز[۳۳۳] و فولر[۳۳۴] (۱۹۹۲)، استوربک[۳۳۵] و کلار[۳۳۶] (۲۰۰۵)، مت[۳۳۷]، وازکوئیز[۳۳۸] و کمپبل[۳۳۹] (۱۹۹۲)، کلاگ[۳۴۰] (۲۰۰۷) قابل قیاس و تا حدودی همسو است.
ایزدیخواه- قاسم‌زاده و فدایی(۱۳۸۰)، تقوی- راستی (۱۳۸۵)، زارع و همکاران (۱۳۸۸) در ایران تحقیقاتی بر روی پردازش انتخابی و سوگیری حافظه بلندمدت در افراد افسرده پرداختند که با نتایج پژوهش کنونی همسو است و حاکی از آن است که افراد افسرده نسبت به واژه‌ها و وقایع منفی دارای سوگیری هستند.
همچنین با یافته های حق‌شناس و همکاران(بی‌تا) به صورت غیر مستقیم (تاثیر مسئولیت‌پذیرى بر سوگیرى حافظه را در بیماران مبتلا به وسواس اجباری) و یافته های یوسفی اصل و همکاران (۱۳۸۶) (پردازش اطلاعات و توجه انتخابی در دختران نوجوان دارای علایم اختلالات خوردن) نیز همسو است.
رسیچ[۳۴۱] و شانیک[۳۴۲] در سال (۲۰۰۲) با توجه به رویکرد پردازش اطلاعات به منظور درمان علایم افسردگی در بیماران افسرده به درمانی مبتنی بر چهار مرحله (مرور خاطرات و آموزش تداعی معنایی احساسات و ثبت آنها از طریق داستانگویی،کمک به مراجعین در جهت شناسایی پردازش خودکار اطلاعات و تاثیر بر حالات هیجانی، راهکارهای تغییر طرحوارهها از طریق تمرکز بر توانایی حل مساله، ثبت افکار و احساسات در برگه A-B-C الیس)اشاره کردند که در این پژوهش از این مراحل کمک گرفته شد و به نقش کنترلکننده حافظه بر ایجاد و تداوم علایم افسردگی اشاره شد.
ویلیامز و همکاران(۱۹۹۷) در مورد بسط اطلاعات، سوگیری حافظه در افراد افسرده به نفع اطلاعات منفی در حافظه آشکار افراد خبر دادند که همسو با نتایج گیلبوا- شکتمان[۳۴۳]، ویز[۳۴۴] و جستمایند[۳۴۵] (۲۰۰۲) است که معتقدند حافظه به طور انتخابی به پردازش موضوعات مرتبط با خلق افراد می‌پردازد.
ونزلاف[۳۴۶] و ایزنبرگ[۳۴۷] (۲۰۰۰)، سوگیری تفکر منفی را در افراد افسرده بهبود یافته گزارش دادند. آنها دریافتند که افراد دارای خلق غمگین پس از بهبودی نیز در هنگام ارائه پاسخ فوری در شناسایی واژه‌های منفی سوگری دارند. این اطلاعات نشان میدهد که ارزیابی تلاشگرانه، آگاهانه و کنترل افکار منفی نقش مهمی در تداوم تفکر منفی و استمرار حالت افسردگی دارد.
بانوس[۳۴۸]، مدینا[۳۴۹] و پاسکال[۳۵۰] (۲۰۰۱)، هم در پژوهش خود به یادآوری کلمات با بار هیجانی منفی به طور فعال در افراد افسرده پس از بهبودی اشاره داشتند. نتایج پژوهش لی[۳۵۱] و شافران[۳۵۲] (۲۰۰۴)، در مورد تفاوت سوگیری پردازش اطلاعات در حوزه توجه و حافظه در افراد افسرده در مقایسه با افراد معمولی معنادار است.
در پژوهشی که توسط بیرشک، نظیری(۱۳۸۱) بر روی بیماران مبتلا به علایم وسواسی- اجباری انجام شده، نتایج نشان داد که این بیماران زمان بیشتری را صرف خواندن رنگ نشانه های مرتبط با گناه نمودند هرچند که گروه افسرده نیز در مقایسه با گروه بهنجار چنین تاخیری را در فرایند پردازش اطلاعات خود نشان دادند. چنین تفاوتی در زمان صرف شده برای شناسایی نشانههایی که بار هیجانی نداشتند بین سه گروه پژوهش مشاهده نشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بهرامی، محمودی (۱۳۸۶) طی پژوهشی بر روی تاثیر هیجانات القا شده مثبت و منفی بر نگرانی و نشخوار فکری ناشی از هیجانات منفی القا شده قبلی دریافتند که با ارائه هیجانات مثبت میتوان از میزان و شدت هیجانات منفی مثل نشخوار فکری و نگرانی کاست. یافتهها حاکی از تفاوت بین گروه ها در مورد نگرانی و نشخوار فکری معنادار بود.
فتی و همکاران(۱۳۸۷) با بررسی ساختارهای معناگذاری/ طرحوارهها، حالتهای هیجانی و پردازش شناختی اطلاعات هیجانی بر روی افراد با علایم افسردگی و اضطراب دریافتند که طرحوارهها و شرایط هیجانی وابسته به موقعیت میتوانند سویمندی حافظه را ایجاد کنند. همچنین شواهدی از وجود سویمندی حافظه در افراد بهنجار و فاقد طرحوارههای نارکارآمد نیز نشان میدهد.
نتایج پژوهش اولدینبرگ[۳۵۳]، لند[۳۵۴] و کیویستو[۳۵۵] (۲۰۰۰) حاکی از سوگیری خاص حافظه نسبت به پردازش عمیق‌تر اطلاعات هیجانی (مثبت و منفی) نسبت به اطلاعات هیجانی خنثی بود.
گور[۳۵۶]، اروین[۳۵۷]، گور و زویل[۳۵۸] (۱۹۹۲) نیز طی پژوهش شاخص حساسیت بیماران افسرده را نسبت به تفکیک هیجان‌های شادی و غم کمتر از افراد عادی برآورد کردند. آیزنک[۳۵۹] و کین[۳۶۰] (۲۰۰۵) مطرح کردند که افراد هنگام مواجهه با واژه هماهنگ با خلق خود از سطوح پردازش عمیق‌تر کمک می‌گیرد.
همان‌طور که نتایج پژوهش و پژوهش‌های همسو که بدان اشاره شد، نشان میدهد افراد افسرده همسو با خلق خود و بر اساس توجه انتخابی به اطلاعات مرتبط با بار هیجانی خود واکنش نشان می‌دهند و بیشتر تمایل به درونی‌سازی و جذب آن داده‌ها در حافظه خود دارند و داده‌های همسو با خلق خود را در سطوح عمیق‌تر به شیوه شنیداری، دیداری و معنایی پردازش و ذخیره‌سازی میکنند و با توجه به مبحث فراشناخت به تفکر مجدد در مورد آنها می‌پردازند که این خود سبب توجه انتخابی‌تر شده و پردازش و رمزگردانی عمیق‌تر آن واقعه خواهد شد و پس از مدتی تبدیل به نشخوار ذهنی فرد می‌گردد که با هر بار مرور آن در چرخه فزاینده، فرورونده و تکرار شونده خلق منفی خود غرق خواهند شد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که درمان مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات با تمرکز بر حافظه و توجه انتخابی افراد افسرده با تشخیص افسردگی اساسی از طریق بازسازی شنیداری – دیداری و معنایی وقایع مسبب ایجاد خلق منفی در فرد میتواند علایم افسردگی را کاهش دهد.
۳-۵) محدودیتهای پژوهش
-
- با توجه به این‌که در این پژوهش فقط اختصاص آزمودنی‌ها به گروه‌های مورد مطالعه تصادفی بود و امکان انتخاب اولیه تصادفی وجود نداشت، ممکن است متغیرهایی همچون بازگشت آماری که ناشی از انتخاب آزمودنی‌هاست اعتبار درونی پژوهش را به خطر بیندازد به علاوه به علت عدم امکان انتخاب تصادفی اولیه در این پژوهش قابلیت تعمیم یافتهها و اعتبار بیرونی آن محدود میشود.
-
- عدم کنترل بر دیگر رخدادها و وقایع افسرده‌ساز همچون (از دست‌دادن روابط عاطفی و سوگ) که ممکن است همزمان با اجرای متغیر مستقل رخ داده باشد.
-
- عدم همتاسازی از نظر هوشی و پختگی روانی و سلامت جسمانی در آزمودنی‌ها طی پژوهش بر اعتبار بیرونی اثر می‌گذارد.
-
- استفاده از ابزار خودسنجی و خودگزارشی مراجع که ممکن است سبب سوگیری در پژوهش شده باشد.
۴-۵) پیشنهادات پژوهش
پیشنهادات پژوهشی
-
- مقایسه با درمان‌های دیگر از جمله درمان CBT، درمان تحلیلی و یکپارچه‌نگر.
-
- اجرای پژوهش‌هایی مشابه با رویکرد مبتنی بر پردازش اطلاعات در زمینه درمان و کار با بیماران دارای اختلال فوبیا و ترس‌های مرضی، اختلالات وسواس فکری و عملی، اختلالات جنسی
-
- کار بر روی بیماران افسرده در شرایط خاص همچون ابتلا به افسردگی پس از زایمان و افسردگی در بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص
-
- کار بر روی بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه و اختلال سوگ
پیشنهادات کاربردی
با توجه به این که نتایج پژوهش بیانگر سودمندی درمان مبتنی بر کاهش علایم افسردگی است، توصیه میشود این بسته جهت اجرا، آموزش، درمان و پیشگیری در اختیار درمان‌گران، مشاوران، روان‌شناسان در مراکز درمانی و کلنیک‌های مشاوره قرار گیرد. همچنین جهت پیشگیری از ابتلا به افسردگی توصیه میشود افراد در معرض آسیب نسبت به اهمیت پردازش اطلاعات با توجه به مسیرهای دیداری، شنیداری، معنایی آگاه شوند.
۵-۵) ملاحظات اخلاقی پژوهش
در این پژوهش سعی بر آن شد که اطلاعات آزمودنی‌ها کاملا محرمانه باقی بماند و جمع آوری اطلاعات همراه با توافق آگاهانه شرکت‌کنندگان صورت گیرد. این پژوهش هیچ‌گونه ضرر و زیان برای افراد شرکت‌کننده در آزمون نداشته و حتی سودمندی احتمالی نیز داشته است. همچنین با توجه به رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای جهت رعایت حق بهره‌مندی از درمان دارویی، به هر سه گروه درمان دارویی جهت کاهش علایم افسردگی داده شد.
Subject:
The effects of therapy based on information processing approach in reducing depression
Abstract:
The research purpose is to evaluate the effectiveness of therapy based on information processing approach in reducing depression. The research method involved semi experimental design with pretest and posttest. The variables like their grade and gender were kept the same in two groups. The sample was drawn from the all of the depressive women who have 20-35 old, here was degrees high school. The sample comprised 45 individuals who were sampled by multi-stage random sampling and randomly classified into two groups of fifteen as experimental, placebo and control groups and underwent the “BDI II Tests” .Experimental group received the 1:30 hours a weeks during 20 weeks. Researcher made peaking for Therapy was compiled whose validity was checked through expert judgment and whose reliability through Cronbach a (more than 0.93). It is made based on model of memory that showed Atkinson-Schifrin. Baddeley- hitch and Anderson. Placebo groups received the communication skills the 30 hours a week during 20 weeks. Control group received nothing and after 20 weeks tested by posttest. The two groups to ethical standards draw anti depression drugs. Results which were supported by covariance analysis revealed that therapy based on information processing approach on focused memory can decrease reducing depression in the potions.
Key words: therapy based on information processing approach, deration, memory
منابع
فارسی و انگلیسی
منابع فارسی
ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. حافظه و فراحافظه. زیرچاپ.
اسدزاده، حسن. (۱۳۸۶). بررسی ظرفیت حافظه فعال و عملکرد تحصیلی. فصلنامه تعلیم و تربیت. شماره ۹۷. ص۵۳-
۶۹.
ایزدیخواه، ز. قاسم زاده،ح. و فدایی، ف. (۱۳۸۰). بررسی سوگیری حافظه آشکار در ویژگی اضطراب و اختلال وسواسی-
اجباری، فصلنامه اندیشه و رفتار، شماره ۳. ص۲۵-۲۸.
باچر، جیمز. مینکا، سوزان. هولی، جیل. (۲۰۰۷). ترجمه سید محمدی، یحیی. (۱۳۸۸). آسیب شناسی روانی. تهران.
ارسباران.
بشارت، محمدعلی. (۱۳۸۶). بررسی پایایی و اعتبار مقیاس مشکلات بین شخصی (IIP-127). فصلنامه مطالعات تربیتی
و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی، شماره۱. ص ۱۳۰-۱۴۴ .
برک، لورا ای.(۲۰۰۷). ترجمه سیدمحمدی، یحیی. (۱۳۸۷). روان‌شناسی رشد. تهران. ارسباران.
